Waarom is het belangrijk om te weten aan wie de aandelen toekomen?

Komt er een einde aan uw huwelijk vanwege een echtscheiding, dan zullen de gevolgen voor u als aandeelhouder verschillen naarmate de aandelen al dan niet toekomen aan de huwgemeenschap.

Wanneer u in een echtscheiding verwikkeld raakt, is het mogelijk dat u uw ex-echtgenoot dient te vergoeden om de aandelen van ‘uw’ vennootschap te mogen behouden. Zelfs wanneer de aandelen enkel op uw naam zijn ingeschreven. De vergoeding zal afhangen van de waarde van de aandelen op het tijdstip van de ontbinding van het huwelijk of het tijdstip waarop de huwgemeenschap uiteindelijk wordt verdeeld – al naargelang de omstandigheden.

Of dit scenario zich effectief zal voordoen, zal onder meer afhangen van het huwelijksstelsel waaronder u bent gehuwd en de wijze waarop u de aandelen verkreeg. Dit bespreken we kort hieronder op basis van de twee vaakst voorkomende huwelijksstelsels: het stelsel van scheiding van goederen, en het wettelijk stelsel.

1.      U bent gehuwd onder het stelsel van scheiding van goederen

Binnen het stelsel van scheiding van goederen is er in principe geen huwgemeenschap. Wanneer vennootschapsaandelen op uw naam zijn ingeschreven, behoren deze aandelen tot uw eigen vermogen. Het maakt niet uit hoe u de aandelen verkreeg (e.g. door zelf de vennootschap op te richten, via schenking, via een erfenis of door een overname ...).

Bij een echtscheiding blijven de aandelen in principe van u en bent u hiervoor geen vergoeding verschuldigd aan uw ex-echtgenoot.

Let op! Binnen het stelsel van scheiding van goederen kunnen echtgenoten een gemeenschappelijk vermogen toevoegen. In dat geval geldt de bovenstaande regel niet noodzakelijk. Het is daarom steeds aangewezen om advies in te winnen over uw concrete situatie bij een specialist ter zake.

2.         U bent gehuwd onder het wettelijk stelsel

Aan wie komen de aandelen toe?

Huwde u zonder huwelijkscontract, dan valt u automatisch onder het wettelijk stelsel. Als u gehuwd bent onder het wettelijk stelsel, is het niet noodzakelijk zo dat de aandelen die enkel op uw naam zijn ingeschreven, ook effectief tot uw eigen vermogen behoren. Van belang is onder meer om te kijken hoe deze aandelen werden verworven.

In de volgende gevallen zullen de aandelen aan u toebehoren:

• U verkreeg de aandelen via een schenking;
• U verkreeg de aandelen via een erfenis;
• U had de vennootschap reeds opgericht voor het huwelijk;
• U heeft de vennootschap tijdens het huwelijk opgericht, maar met eigen middelen.

In andere gevallen zullen de aandelen tot de huwgemeenschap behoren. Dat zal met name het geval zijn wanneer u een vennootschap oprichtte tijdens het huwelijk met middelen van de huwgemeenschap. Denk bijvoorbeeld aan de oprichting van een vennootschap met inbreng van een gemeenschappelijk onroerend goed of met inbreng van gemeenschappelijke gelden.

Let op! Een bankrekening op uw naam is niet noodzakelijk ‘eigen’, maar kan gemeenschappelijk zijn. Bijvoorbeeld wanneer uw beroepsinkomsten op deze rekening worden gestort, of de huurgelden van uw eigen onroerend goed. Richt u een vennootschap op met gelden van deze rekening, dan zullen ook de aandelen van die vennootschap gemeenschappelijk zijn.

Wat als “uw” aandelen eigenlijk tot de huwgemeenschap behoren?

Hierboven bespraken we reeds dat aandelen die op uw naam zijn ingeschreven, niet automatisch tot uw eigen vermogen gerekend mogen worden. Deze aandelen kunnen immers behoren tot de huwgemeenschap.

Aandelen die volgens de hierboven besproken criteria tot de huwgemeenschap behoren, zullen in geval van echtscheiding verdeeld moeten worden tussen de ex-echtgenoten. Eventueel kan u de aandelen volledig overnemen mits vergoeding van uw ex-echtgenoot. Die vergoeding zal begroot worden op basis van de waarde van de aandelen op tijdstip van ontbinding van het huwelijk dan wel op tijdstip van verdeling van de huwgemeenschap, al naargelang de omstandigheden. Indien u het niet eens raakt over wie de aandelen mag houden, dan zal de rechter zich hier desnoods over moeten uitspreken.

In sommige gevallen dienen de aandelen sowieso te worden toegewezen aan de echtgenoot op wiens naam de aandelen staan ingeschreven. Hierover hoeft dan geen discussie te bestaan. Dit zal het geval zijn indien u bijvoorbeeld bestuurder bent binnen de vennootschap terwijl uw ex-echtgenoot dat niet is. Bovendien moet het gaan om aandelen die niet vrij overdraagbaar zijn. Krijgt u de aandelen toegewezen op basis van deze regel, dan zal u wel nog steeds een vergoeding verschuldigd zijn aan uw ex-echtgenoot. Ook hier wordt de vergoeding begroot op basis van de waarde van de aandelen op tijdstip van ontbinding van het huwelijk dan wel op het tijdstip van de vereffening van de huwgemeenschap.

Wat als “uw” aandelen niet tot de huwgemeenschap behoren? 

Op deze vraag is het antwoord relatief eenvoudig. Bij een echtscheiding blijven de aandelen in principe van u en bent u hiervoor geen vergoeding verschuldigd aan uw ex-echtgenoot.

Let op! Oefent u uw beroep uit binnen uw vennootschap en kent u zichzelf een lage bezoldiging toe als bestuurder? In dat geval kan uw ex-echtgenoot mogelijks toch een vergoeding eisen omwille van de inkomsten die de huwgemeenschap zo is misgelopen!

Samenvattend kan nogmaals benadrukt worden dat aandelen die op uw naam zijn ingeschreven, niet noodzakelijk aan u toekomen. Alles zal afhangen van het stelsel waaronder u gehuwd bent en de wijze waarop u de aandelen heeft verkregen. Dit dient geval per geval te worden beoordeeld. Het verdient aanbeveling om uw concrete situatie steeds te laten analyseren door een expert.

De hierboven besproken regels zijn van toepassing sinds 1 september 2018 en gelden voor aandelen die vanaf dan verworven zijn. De ‘oudere’ regels zijn niettemin vergelijkbaar.

Team Private kan u begeleiden en uw opties in kaart brengen indien u een vennootschap wenst op te richten en/of wanneer u wenst te huwen. Eveneens staan wij u bij in geval u in een echtscheiding verwikkeld zou zijn.