Niet alleen de sportreus Nike ligt in de clinch met de douane over invoertarieven. Recent had ook Massimo Dutti een dispuut over de waardering van geïmporteerde goederen. Volgens fiscalisten laat de Europese wetgeving te veel ruimte voor interpretatie. De Europese douanewetgeving leidt tot fiscale discussies. Zowel de sportklerenmultinational Nike als het kledingmerk Massimo Dutti ligt in de clinch met lokale douane-autoriteiten over invoertarieven. In België hangt Nike een forse claim boven het hoofd, schreef De Tijd afgelopen weekend. Vorige week werd het Europees Hof van Justitie ook gevraagd zich uit te spreken over een gelijkaardige zaak in Spanje rond Massimo Dutti. Het Belgische depot van Nike in Laakdal vormt een belangrijke spil in de distributie van het sportmerk. Volgens Douane en Accijnzen heeft Nike sinds 2018 verschillende jaren te weinig invoerrechten betaald op zijn goederen, en bijgevolg ook een te laag btw-tarief. Alle vorderingen en boetes van de douane en de Bijzondere Belastinginspectie (BBI) lopen op tot 1,5 miljard euro. Nike betwist die claims en vecht ze aan voor de rechtbank. 

De discussie gaat over de waarde van de goederen op het moment dat ze de Europese Unie binnenkomen. Vooraleer de spullen geïmporteerd worden, worden ze via verschillende Nike-bedrijven eerst intern doorverkocht. Daardoor stijgt de waarde van de goederen telkens. De douane meent dat Nike zich bij het betalen van de invoerrechten niet gebaseerd heeft op de waarde bij de ‘laatste verkoop’ tussen de eigen bedrijven, maar op de lagere waarde bij de ‘eerste verkoop’. 'Het douanerecht is een ramp. Dit soort discussies is schering en inslag', zegt advocaat Jan Tuerlinckx, gespecialiseerd in fiscaal recht. 'Het conflict draait om waarderingen, die bedrijfseconomisch en niet juridisch bepaald worden. Daar is veel ruimte voor interpretatie, waarbij de fiscus en bedrijven vaak van mening verschillen. De belastingplichtige moet één waarde kiezen, maar een marktwaarde kan je niet altijd vatten in één cijfer. Vaak is dat een bandbreedte.'

Het douanerecht is een ramp. Dit soort discussies is schering en inslag. Jan Tuerlinckx Advocaat gespecialiseerd in fiscaal recht Ook het hoge bedrag is volgens Tuerlinckx geen uitzondering. 'Het douanewetboek staat bekend om zijn gigantische boetes. De straffen kunnen oplopen tot vijf of zelfs tien maal de invoerrechten. Aangezien geïmporteerde goederen onderworpen zijn aan btw, heeft de invoerwaarde ook een impact op de belastingen die erop betaald moeten worden. Ook de BBI treft hoge sancties, tot 200 procent van het btw-tarief.' Veranderde regels De Europese wetgeving biedt weinig verlossing, zegt nog een andere fiscalist die liever anoniem blijft. 'De discussies rond invoerrechten zijn fors toegenomen sinds 2016, toen de Europese regels veranderd zijn. Voordien was de waarde van de eerste verkoop de basis voor de berekening van accijnzen en invoerrechten, maar dat veranderde bij de invoering van de 'Union Customs Code'.' Als de wetgeving schemerzones heeft, zullen grote concerns zich zo structureren dat het hen fiscaal gunstig uitkomt.