Op 23 juni 2016 is het zover. Dan stemmen de Britten of ze de Europese Unie nog een warm hart toedragen of koudweg de rug zullen toekeren. To Brexit or not. That's the question. Een tussenoplossing is er niet. Het belang ervan is niet te onderschatten, getuige de politieke ongerustheid die er momenteel over heerst, zowel in het Verenigd Koninkrijk als erbuiten. Er mag namelijk verwacht worden dat een eventuele Brexit een groteske economische verschuiving zal teweegbrengen. Als cavalier seul zal Groot-Brittannië immers een fiscale (macht)strijd met Europa kunnen leveren.

"De kans is reëel dat Groot-Brittannië zich zal profileren als fiscaal aantrekkelijk land"

Een Brexit komt er namelijk op neer dat Groot-Brittannië niet langer gebonden is door de regelneverij die vanuit Europa alsmaar meer wordt opgelegd. Zoals Amerika al sinds jaar en dag doet, zou Groot-Brittannië haar eigen koers kunnen bepalen, zelfs zeker fiscaal. Afgezien van haar internationaal bindende afspraken zal Groot-Brittannië haar fiscale soevereiniteit ten volle kunnen benutten.

De kans is reëel dat Groot-Brittannië zich binnen het Europese continent zal profileren als fiscaal aantrekkelijk land. Zij zal immers niet meer gebonden zijn door de Europese drang naar harmonisatie, niet alleen op het vlak van btw, maar ook inzake inkomstenbelasting. Nieuwe Britse fiscale incentives zullen niet meer tegen het licht van verboden staatssteun gehouden kunnen worden noch zullen deze door het Hof van Justitie getoetst kunnen worden aan het vrij verkeer. Dergelijke evolutie weegt namelijk als een zwaard van Damocles op het fiscaal beleid van de lidstaten.

Indien Groot-Brittannië haar EU-jasje zou uitdoen, zal zij bijgevolg meer fiscale vrijheid krijgen. Weliswaar zal zij nog gebonden zijn door haar internationale afspraken. Groot-Brittannië zal met andere woorden haar BEPS, FATCA, e.d.m. -verplichtingen niet zomaar naast zich neer kunnen leggen. Uiteindelijk begunstigden van weinig transparante structuren moeten zich dus niet onmiddellijk in de handen wrijven. Maar wie denkt dat er een volwaardig level playing field zal worden gecreëerd tussen Groot-Brittannië en haar voormalige collega's van de Europese Unie slaat de bal mis. Waar EU Lidstaten in een strak keurslijf zullen gedwongen worden, kijk maar naar de bepalingen in de anti-BEPS- richtlijn, zal Groot-Brittannië gematigder kunnen handelen en daaruit haar comparatief voordeel puren.

"Het gebruik van trusts is in Groot-Brittannië immers een veel gebruikte manier om erfbelasting te voorkomen"

Het hoeft dan ook niet te verwonderen dat Europa de adem inhoudt. Zo werd er vanuit strategisch oogpunt al voor gekozen om de openbare hoorzittingen, die begin juni gepland stonden in het kader van de verscherping van de regelgeving rond het beneficial ownerschip van trusts en brievenbusfirma's, uit te stellen tot na het Britse referendum over het lidmaatschap van de EU.

Men vreest namelijk dat een verstrenging rond transparantie over het eigendom van trusts in Groot-Brittannië het referendum zal beïnvloeden. Het gebruik van trusts is in Groot-Brittannië immers een veel gebruikte manier om erfbelasting te voorkomen. Groot-Brittannië kent daarom een eigen trustwetgeving. Wanneer Groot-Brittannië nu vanuit Europa verplicht zou worden om deze regels aan te scherpen, kan zulks wel eens een Brexit beïnvloeden. Stel dat er uiteindelijk toch een Brexit komt, dan kan verwacht worden dat vele uiteindelijk gerechtigden hun vermogen naar Groot-Brittannië zullen verplaatsen.