De Belgische meerwaardebelasting op crypto-active: een gemiste kans?

De Belgische fiscale saga rond cryptoactiva heeft een nieuwe, teleurstellende wending genomen. Wat een historische kans leek om eindelijk klaarheid te scheppen in de fiscale behandeling van meerwaarden op cryptomunten, is in de laatste onderhandelingsronde van het regeerakkoord De Wever I uitgemond in een gemiste kans. De hoop op de voorgestelde uniforme “solidariteitsbijdrage” van 10 procent op alle winsten, ongeacht of ze voortkomen uit normaal of abnormaal beheer van privévermogen, werd op het laatste moment de kop ingedrukt.

Hoewel ik nog geen kennis heb kunnen nemen van de wettekst, blijkt uit de berichtgeving dat het onderscheid tussen normaal en abnormaal beheer blijft bestaan, en daarmee ook het hogere tarief van 33 procent voor speculatieve winsten. Als fiscaal advocaat zie ik de dossiers al binnenstromen, maar als burger kan ik alleen maar treuren om deze gemiste kans op rechtszekerheid. De ontwerpteksten die begin 2025 hoop gaven, beloofden een broodnodige vereenvoudiging. Een algemene solidariteitsbijdrage van 10 procent op meerwaarden vanaf 1 januari 2026, ongeacht het (ab)normaal beheer, zou eindelijk een einde maken aan de onduidelijkheid over wat nu precies belastbaar is als “normaal beheer” versus “abnormaal beheer”. Dit onderscheid, dat in de praktijk zo vaag is als mist op een novemberochtend, heeft al jarenlang voor frustratie gezorgd bij cryptobeleggers. Is het speculatief om een paar keer per jaar te handelen? Wat als je een aanzienlijk deel van je vermogen in crypto stopt? Of als je een slimme trade maakt die een forse winst oplevert? Niemand weet het precies, want er is amper rechtspraak die houvast biedt. De fiscus, altijd happig op extra inkomsten, heeft hierdoor vrij spel om meerwaarden naar believen als speculatief te bestempelen en 33 procent te eisen.

De regering stond voor een unieke kans om deze willekeur uit de wereld te helpen. Een uniform tarief van 10 procent – behalve voor wie professioneel handelt en onder beroepsinkomsten valt – zou niet alleen rechtszekerheid hebben gebracht, maar ook vertrouwen in het Belgische fiscale systeem. In plaats daarvan kiest de regering voor een status quo die enkel de gulzigheid van de fiscus voedt. Wie zijn meerwaarde netjes aangeeft aan 10 procent, riskeert een aanslag waarbij de fiscus doodleuk 23 procent extra vordert, met als argument dat de transactie “speculatief” was. De 10 procent als controle-instrument. Het gevolg? Een potentiële stortvloed aan fiscale discussies en procedures over het al dan niet normaal handelen. Een vrijwel onmogelijke opdracht, gezien de criteria zo vaag zijn dat de interpretatie in de praktijk zal neerkomen op de willekeur van de controleur.

Politici lijken de praktische gevolgen van hun compromiskeuzes niet te begrijpen. Het behoud van het 33 procent-tarief voor abnormaal beheer is geen neutrale beslissing; het is een keuze die de rechtsonzekerheid bestendigt en de kloof tussen burger en fiscus vergroot. In de praktijk zal dit leiden tot meer disputen, meer stress voor beleggers en – laten we eerlijk zijn – meer werk voor advocaten zoals ik. Maar waar de fiscale advocatuur baat bij heeft, verliest de samenleving als geheel. Rechtszekerheid is een hoeksteen van een eerlijk belastingsysteem, en door vast te houden aan een verouderd en vaag onderscheid gooit de regering die kans weg.

De crypto-investeerder blijft achter in een fiscale twilight zone, waar elke transactie een potentieel mijnenveld is. De strengere controles die vanaf 2026 komen door de Europese DAC8-richtlijn, die crypto-platformen verplicht om transacties te rapporteren, zullen de druk alleen maar opvoeren. De fiscus krijgt meer gegevens, maar zonder duidelijke regels blijft het gissen naar wat belast wordt aan 10 procent en wat aan 33 procent. Het resultaat is een systeem dat niet alleen complex, maar ook fundamenteel oneerlijk aanvoelt. Als burger kan ik niet anders dan verontwaardigd zijn. Dit was hét moment om het fiscale kluwen rond cryptoactiva te ontwarren. In plaats daarvan kiest de regering voor een halfslachtige oplossing die de deur wagenwijd openzet voor discussies en procedures. De enige winnaars? De advocaten die de komende jaren fiscale betwistingen mogen uitvechten.

Maar voor de cryptobelegger in België in vergelijking met andere lidstaten is dit een bittere pil. Het had anders gekund, en het had beter gemoeten.

Dave van Moppes

Advocaat | Partner bij Tuerlinckx Tax Lawyers

Opiniestuk naar aanleiding van het nieuwe regeerakkoord.